espazioaren ustipena

 

• Karrera espazialaren hasiera:

Bigarren mundu gerraran (1945) teknologia eta zientzilariak alemaniar susiriak Estatu Batuen eta (Union Sovietica)  menpetan jausi ziren momentu horretan bi nazioren borroka hasi zen nor besteak baino indar gehiago edukitzeko.
Hauxe hainbat faktoreri egiten dio erreferentzia, alegia, politikari, gehiengoa gobernuaren ideologia desberdinak kontuan hartzen zirela jakinda, hala nola; nazioaren autoestimua eta base militarra.

Lehenengo zientzilariak hasi ziren susiriez hitz egiten, ibilgailu espazialei buruz, Alemaniarrak izan ziren V2-a ere asmatu zutenak.
Alemaniaren indarra oso txikia zen Estatu Batuetako indarrarekin konparatuz, hainbat txoko militar deusestatu.
( Union Sovietica) satelite ezberdinak egiten hasi ziren eta sei mila alemaniarren laguntzaz, bahitutakoak, eta Sovieterko ingenieroez

• Lehenengo sateliteak:

Nikita Krusch 1953 hildakoa, ematen zuenez ekonomiko eta teknologiko estrategiak, kontra egiten  ari zela Estatu Batuekin. Baina oraindk ere, Sovieteri aurka egin behar zion, horrtetarako 6.garren plana martxan jarri hasi zen, pisu handiko industriari eta etxebizitza berriei kontuan hartuz.

 1957aren urriarten 4an lehenengo orbitako satelitea eraikitzen dute zientzilariek Sputnik deiturikoa. Esfera metaliko honek 83,6 kg-ko pisua zuen, 28.000 km/hr-ak gainditzen zuelarik
1957 azaroaren 3an URRS-ak bigarren ilargi artifizial bat eraikitzen du Sputnik baino obea dena; sputnik 2 deitua Laika txakurra eraman zuena.
1958ko urtarrilaren 31an sputnik satelitea espazioara bidali egiten dute. Honi " sateliteen mendea " deituz.
Ameriketako zientzilariek eraiki zuten proiektu handienetako bat "merkuri" deiturikoa izan zen.
1959n arrakasta handia izan zuten Sovietikoak, baraiek espaziora bidali baizuten lunik1 deituriko satelitea grabitateari kontra eginez baina irailean lunik 2garrena gainditu zuen kontrolatu al zelako makina elektronikoez.
Urriaren 4an Lunik 3a izan zen jakin zutela lurraren satelite naturala kanpo magnetiko bat zuela jakiteko, astronautek beren biziak arriskatu zuten ez zutelako gerrikorik radiazinoetarako. Urte hau "luniks Sovietikoen" urtea bezala ezagutzen da.
1960ko martxoaren 11an, liderra agertzen dira Estatu Batuak Errusiari emaniko golpearengatik. Pioner 5garrena senale irrati elektrikoa baimendu ziotena, beste bat Tiros 1-a izan zen lehenengo satelite meteorologikoa izen zen; urte honek "garaipenaren" urtea bezala ezagutzen da.

• Gizona espazioan:

Lehenengoak Errusiakoak izan ziren, gizonak espaziora bidali eta bueltan osorik agertu ziren. Beste esperimentutakoa izan zen animaliekin  pobrak egitea, eta bere fruitua eman zuen.
Honela urte hori "Gizon espazialen mendea" deitzen zaio.
Yuri Gagarin indar hegaldien gizona, lehena izan zen lurraren orbitara igarotzen, Vostok 1-ean.
Estatu Batuak liderra galtzen zioazen eta merkuri proiektua bere fruituak eman behar zituan, horrela 1961eko maiatzan Libertad 7 an lurraren suborbitararte heldu ziren. Baina geroago otsailaren 1962an Jonh Glenn  merkuri 6-arekin hiru bira eman zituen lurraren orbitan